Co zrobić z majątkiem zmarłego?

Po śmierci osoby, która posiadała majątek w Anglii i Walii, ktoś musi się nimi zająć.   Kto może to zrobić i jakich dokumentów czy upoważnień będzie potrzebował? Odpowiedź na te pytania może być trudna, szczególnie jeśli sprawy majątkowe zmarłego posiadały aspekt międzynarodowy.

Jeżeli zmarły mający miejsce zamieszkania w Anglii i Walii pozostawił ważny testament, osoba lub osoby uprawnione do zajęcia się majątkiem będą wskazane w tym dokumencie. Nazywa się ich wykonawcami testamentu (executors).

Jeżeli mający miejsce zamieszkania w Anglii i Walii zmarły nie pozostawił ważnego testamentu, o tym kto jest uprawniony do zajęcia się sprawami majątkowymi zmarłego decyduje ustawa. Osoby takie nazywa się zarządcami masy spadkowej (administrators).

Aby występować w imieniu masy spadkowej, zarządca czy wykonawca testamentu będzie potrzebował upoważnienia (Grant). Upoważnienie nie jest wymagane jedynie, gdy masa spadkowa posiada bardzo niską wartość.

Upoważnienie – Grant to dokument urzędowy opatrzony pieczęcią Rejestru Spadkowego, który potwierdza, że osoba lub osoby w nim wymienione reprezentują masę spadkową, tj. są upoważnione do zebrania całego majątku, spłacą wszystkie zobowiązania i długi, a następnie rozdzielą pozostałe środki pomiędzy spadkobierców testamentowych lub ustawowych. Upoważnienie wydawane wykonawcom testamentu nazywane jest upoważnieniem do zarządzania spadkiem (Grant of Probate). Upoważnienie wydawane zarządcom spadku nazywane jest upoważnieniem zarządcy (Grant of Letters of Administration).

Upoważnienie – Grant uzyskane w Anglii i Walii uprawnia osobę reprezentującą majątek spadkowy do zajmowania się wszystkimi aktywami (ruchomymi i nieruchomymi) znajdującymi się w Anglii i Walii. Jest niezbędne do zamknięcia rachunków bankowych zmarłego i wycofania z nich środków pieniężnych, zlikwidowania polis ubezpieczeniowych czy sprzedaży nieruchomości zmarłego.

W zależności od państwa oraz wartości znajdujących się w nim aktywów, angielskie upoważnienie – Grant może okazać się też wystarczające do zarządzanie majątkiem znajdującym się za granicą. W takich przypadkach należy jednak każdorazowo zasięgnąć porady prawnej od specjalisty lub prawnika z danego państwa. W przypadku Polski, angielski Grant, potwierdzony apostille powinien co do zasady okazać się wystarczający do wyegzekwowania mienia ruchomego, np. gotówki. Niemniej jednak, w przypadku gdy zmarły rezydent Anglii pozostawił nieruichomości w Polsce, angielski Grant nie będzie wystarczającą podstawą do sprzedaży polskich nieruchomości. W celu podjęcia działań związanych ze znajdującą się w Polsce nieruchomością, spadkobiercy będą musieli złożyć do polskiego sądu wniosek o przeprowadzenie postępowania spadkowego i wydanie postanowienia potwierdzającego ich prawo do dziedziczenia.

W przypadku śmierci osoby mającej miejsce zamieszkania za granicą, ale będącej właścicielem aktywów znajdujących się w Anglii i Walii, zagraniczne upoważnienie będzie uprawniało osobę reprezentującą majątek spadkowy do egzekwowania aktywów znajdujących się w Anglii i Walii tylko w przypadku, gdy zostało ono wydane w Szkocji lub w Irlandii Północnej. W przypadku niektórych innych państw (przede wszystkim dawnych brytyjskich „kolonii”), upoważnienie wydane za granicą – o ile sporządzono je w języku angielskim – może zostać ponownie opatrzone pieczęcią w Anglii. Procedura ponownego opatrzenia pieczęcią jest stosunkowo prosta. Ponownie opatrzone pieczęcią upoważnienia daje wymienionemu w jego treści przedstawicielowi uprawnienie do zarządzania całym majątkiem w Anglii i Walii (ruchomym i nieruchomym). We wszystkich pozostałych przypadkach, niezbędne będzie niestety złożenie osobnego wniosku o wydanie angielskiego upoważnienia – Grant odnoszącego się do majątku w Anglii.